Συχνές ερωτήσεις – Διαβητικό πόδι
1. Εάν έχω διαβήτη έχω και διαβητικά πόδια?
Όχι απαραίτητα. Ο διαβήτης με τα χρόνια μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα αγγεία και στα νεύρα των ποδιών. Τότε τα πόδια ονομάζονται διαβητικά. Στην χώρα μας σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα τουλάχιστον 1 στους 4 ανθρώπους με διαβήτη θα εμφανίσει νευροπάθεια ή και αγγειοπάθεια στα πόδια του. Οι βλάβες αυτές πολύ συχνά δεν γίνονται αντιληπτές, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι που τις έχουν συνήθως να μην το γνωρίζουν.
2. Γιατί είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζω εάν τα πόδια μου είναι διαβητικά?
Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζω εάν ο διαβήτης μου έχει προκαλέσει βλάβες στα αγγεία και νεύρα των ποδιών μου, διότι τότε τα πόδια μου χρειάζονται ειδική αντιμετώπιση και φροντίδα, διότι οι βλάβες αυτές προκαλούν αλλαγές στην δομή, στο σχήμα και στην λειτουργικότητα των ποδιών, με αποτέλεσμα τα πόδια να κινδυνεύουν από έλκη και τραυματισμούς, των οποίων η συνέπεια μπορεί να είναι από πολύμηνη ταλαιπωρία μέχρι και ένας ακρωτηριασμός. Άλλωστε αυτός είναι και ο λόγος που τα διαβητικά πόδια χαρακτηρίζονται υψηλού κινδύνου.
3. Ποιός είναι υπεύθυνος για να με ενημερώσει εάν έχω ή όχι διαβητικά πόδια?
Ο ιατρός που σε παρακολουθεί για το διαβήτη σου είναι υπεύθυνος να σε ενημερώσει εάν έχεις αγγειοπάθεια ή και νευροπάθεια στα πόδια. Η διάγνωση τους γίνεται στο ιατρείο του με απλό και ανώδυνο τρόπο.
4. Υπάρχουν συμπτώματα που μπορούν να με βάλουν σε υποψία ότι μπορεί να έχω διαβητικό πόδι δηλαδή νευροπάθεια ή και αγγειοπάθεια?
Πόνοι στους μύες της γάμπας
Μουδιάσματα και καψίματα στα πόδια
Αφυδατωμένα πόδια
5. Εάν έχω διαβητικά πόδια πως μπορώ να τα προστατέψω?
Σύμφωνα με τις επιστημονικές οδηγίες ο άνθρωπος που έχει διαβητικό πόδι θα πρέπει να επισκέπτεται συστηματικά τον ιατρό του για να εξετάζει τα πόδια του, θα πρέπει να τα φροντίζει σύμφωνα με τις ειδικές οδηγίες φροντίδας για τα διαβητικά πόδια και θα πρέπει να φοράει ειδικά υποδήματα που προστατεύουν τα πόδια από έλκη και τραυματισμούς. Για όλα αυτά θα πρέπει να συμβουλευτεί τον ιατρό που τον παρακολουθεί για τον διαβήτη του, ο οποίος και μπορεί να του συνταγογραφήσει τα ειδικά υποδήματα που λέγονται θεραπευτικά διαβήτη.
6. Πως προστατεύουν τα θεραπευτικά υποδήματα τα διαβητικά πόδια?
Τα θεραπευτικά υποδήματα για τον διαβήτη έχουν σχεδιαστεί και κατασκευαστεί με προδιαγραφές και πιστοποίηση, ώστε να λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες των νευροπαθητικών και αγγειοπαθητικών ποδιών. Τα πόδια αυτά έχουν υποστεί αλλοιώσεις στο σχήμα και την λειτουργικότητα τους, με αποτέλεσμα να στρεσάρονται μέσα στα κοινά υποδήματα του εμπορίου, να φορτίζονται και να επιβαρύνονται ακόμη και 50 φορές περισσότερο από ότι τα φυσιολογικά πόδια. Επιπλέον τα πόδια αυτά παραμορφώνονται στις αρθρώσεις τους, δεν βαδίζουν φυσιολογικά και γίνονται πολύ ευαίσθητα στις τριβές.
Για το λόγο αυτό έχουν δοθεί από τους επιστήμονες προδιαγραφές για το πώς θα πρέπει να είναι σχεδιασμένα τα υποδήματα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των διαβητικών ποδιών. Τα υποδήματα αυτά ονομάζονται θεραπευτικά διαβήτη. Άρα πρέπει να ξέρετε εάν έχετε βλάβες για να ξέρετε και τι υποδήματα πρέπει να φοράτε.
Τα θεραπευτικά υποδήματα διαβήτη
1.Μπορούν να υποστηρίξουν πόδια που φορτίζονται τόσο, σαν να κουβαλούσαν 50πλάσιο σωματικό βάρος από αυτό που πραγματικά κουβαλούν.
2.Έχουν ειδικό σχήμα και είναι κατασκευασμένα από ειδικά υλικά, έτσι ώστε να τροποποιούν θετικά τη διαδικασία της βάδισης. Παράλληλα μειώνουν τις φορτίσεις και τις πιέσεις που ασκούνται στα πόδια για να τα προστατεύουν από τριβές, τραυματισμούς και εξελκώσεις.
3.Γίνονται κατόπιν παραγγελίας σύμφωνα με τις διαστάσεις του ποδιού για το οποίο προορίζονται, έτσι ώστε να το αγκαλιάζουν και να ταιριάζουν γάντι σε αυτό.
7. Τι πρέπει να προσέξω όταν προμηθεύομαι θεραπευτικά υποδήματα διαβήτη;
Επειδή τα υποδήματα αυτά δρουν ουσιαστικά σαν φάρμακο, οι εταιρίες που τα παράγουν πρέπει να παίρνουν ειδική άδεια κυκλοφορίας για χρήση σε ανθρώπους με διαβήτη που πάσχουν από περιφερική νευροπάθεια και αγγειοπάθεια στα πόδια. Τα ειδικά αυτά υποδήματα εγκρίνονται μόνο αφού δοκιμαστούν για χρόνια σε πόδια και αποδείξουν ότι με τη χρήση τους μειώνεται στατιστικά σημαντικά η εμφάνιση εξελκώσεων. Τα πιστοποιημένα θεραπευτικά υποδήματα για τον διαβήτη διαφόρων εταιριών, μειώνουν κατά 85-90% τον κίνδυνο να εμφανίσουν έλκη οι άνθρωποι με διαβήτη που έχουν πόδια υψηλού κινδύνου. Αυτό είναι πολύ σημαντικό διότι σήμερα (μετά από πολυετείς έρευνες) γνωρίζουμε ότι για το 90% των ακρωτηριασμών που συμβαίνουν στα άτομα με διαβήτη, η αιτία είναι τραυματισμός από ακατάλληλο υπόδημα.
Οι άνθρωποι με διαβήτη όταν αγοράζουν θεραπευτικά υποδήματα διαβήτη θα πρέπει να συμβουλεύονται τον ιατρό τους. Επίσης θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι όντως έχουν αγοράσει θεραπευτικά παπούτσια διαβήτη, γιατί η καταλληλότητα των υποδημάτων είναι πολύ σημαντικός παράγοντας για την αποφυγή πληγών και τραυματισμών.
Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να ελέγχουν
1.Τα υποδήματα να είναι επώνυμα και το όνομά τους να αναγράφεται πάνω σε αυτά, στην συσκευασία τους, στις οδηγίες χρήσης τους και στο πιστοποιητικό θεραπευτικών υποδημάτων διαβήτη που πρέπει να τα συνοδεύει. Όταν πρόκειται για εξατομικευμένη κατασκευή θα πρέπει να συνοδεύονται επιπλέον με δήλωση συμμόρφωσης του κατασκευαστή που θα αναφέρει το όνομα του ατόμου για το οποίο κατασκευάστηκαν καθώς και την εξατομίκευση που έχει γίνει στα υποδήματα.
2.Οι οδηγίες χρήσης να είναι στα ελληνικά και να αναγράφουν ότι είναι ειδικά για ανθρώπους με διαβητική νευροπάθεια / αγγειοπάθεια ή ασθενείς υψηλού κινδύνου και όχι χαμηλού κινδύνου ή low risk patients.
Σήμερα στην Ελληνική αγορά κυκλοφορούν υποδήματα που ονομάζονται διαβητικά. Προσοχή τα υποδήματα αυτά είναι ανατομικά-ορθοπεδικά υποδήματα και δεν προσφέρουν την προστασία που χρειάζονται τα διαβητικά πόδια. Αυτά τα υποδήματα είναι κατάλληλα για τους ανθρώπους με διαβήτη που δεν έχουν πρόβλημα στα πόδια τους λόγω διαβήτη, αλλά θέλουν να φορούν ένα καλό ανατομικό παπούτσι για να προστατεύουν τα πόδια τους από πόνους και παραμορφώσεις και να βαδίζουν άνετα. Εάν ζητήσετε την πιστοποίηση τους θα γράφουν ασθενείς χαμηλού κινδύνου ή low risk patients.
8. Υπάρχουν άλλες περιπτώσεις όπου οι άνθρωποι με διαβήτη θα χρειαστούν ειδικά υποδήματα;
Ναι
1.Όταν τα πόδια που πάσχουν από νευροπάθεια ή και αγγειοπάθεια εμφανίσουν έλκος, απαιτούνται υποδήματα αποφόρτισης για να μην πατάει το πόδι στην περιοχή του έλκους. Έτσι πετυχαίνουμε πλήρη αποφόρτιση στην πάσχουσα περιοχή, με αποτέλεσμα να έχουμε γρήγορη επούλωση του έλκους.
Όταν το έλκος θεραπευτεί θα πρέπει να γίνεται χρήση θεραπευτικών υποδημάτων διαβήτη για να μην ξαναεμφανιστεί έλκος στην ίδια ή άλλη περιοχή.
Ένα άτομο που έχει εμφανίσει μια φορά στην ζωή του έλκος η πιθανότητα να ξαναεμφανίσει είναι 90 % με κοινά υποδήματα του εμπορίου και 10-20% με θεραπευτικά υποδήματα διαβήτη.
2.Όταν το πόδι του ατόμου με διαβήτη εμφανίσει οστεαρθροπάθεια / κάταγμα σαρκώ, τότε θα πρέπει να ακινητοποιηθεί με ειδική μπότα μέχρι να αποκατασταθεί το κάταγμα.
Η χρήση της ειδικής μπότας είναι πολύ σημαντική, γιατί σε αντίθετη περίπτωση ή περιοχή με το κάταγμα μπορεί να παραμορφωθεί σοβαρά, με αποτέλεσμα να φορτίζεται επικίνδυνα και να εμφανίζει συνεχώς τραύματα και έλκη. Όταν το κάταγμα αποκατασταθεί θα πρέπει να γίνεται χρήση αποκλειστικά και μόνο θεραπευτικών υποδημάτων διαβήτη, διότι σε αντίθετη περίπτωση θα υπάρξει κίνδυνος εμφάνισης ΣΟΒΑΡΩΝ ελκών στα πόδια, ΠΟΥ ΘΑ ΟΔΗΓΗΣΟΥΝ ΣΕ ΑΚΡΩΤΗΡΙΑΣΜΟ.
9. Εάν ο διαβήτης μου δεν έχει βλάψει τα πόδια μου, ποια είναι κατάλληλα υποδήματα για τα πόδια μου?
Διευκρινίζουμε ότι οι άνθρωποι που δεν έχουν βλάβες λόγω διαβήτη στα πόδια τους, δεν χρειάζονται ειδικά υποδήματα και μπορούν να φορούν κοινά του εμπορίου, που όμως θα πρέπει να είναι άνετα και να μην προκαλούν κούραση και τραύματα. Η επιλογή τους πρέπει να γίνεται προσεκτικά με βάση την άνεση των ποδιών και να απορρίπτονται οποιαδήποτε υποδήματα προκαλούν δυσφορία.
Προληπτικά εάν θέλουν να έχουν άνετη βάδιση καθώς και να προστατέψουν τα πόδια τους από παραμορφώσεις και πόνους, μπορούν να φορέσουν ανατομικά-ελαστικά υποδήματα, για τα οποία στην χώρα μας έχει επικρατήσει ο όρος διαβητικά πρόληψης ή υποδήματα για χαμηλού κινδύνου πόδια/ low risk patients
10. Εάν δεν έχω διαβητικό πόδι έχω όμως κάποιο ορθοπεδικό πρόβλημα τι υπόδημα πρέπει να φοράω?
Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να ακολουθήσεις τις οδηγίες που αφορούν στο ορθοπεδικό πρόβλημα, διότι το πρόβλημα σου δεν οφείλεται στο διαβήτη σου. Εάν όμως έχεις νευροπάθεια ή αγγειοπάθεια και έχεις και ορθοπεδικό πρόβλημα, τότε θα πρέπει να το αντιμετωπίσεις με θεραπευτικά υποδήματα διαβήτη και πέλματα που θα είναι όμως έτσι κατασκευασμένα που να αντιμετωπίζουν και το ορθοπεδικό πρόβλημα